Hoogteziekte in Peru

Wat is hoogteziekte en hoe ontstaat het?

Hoogteziekte ontstaat door een tekort aan zuurstof, op hoogtes vanaf ongeveer 2500 meter. Je lichaam moet wennen aan de hoogte. Krijgt het daar niet genoeg tijd voor, dan kun je hoogteziekte krijgen. De klachten zijn hoofdpijn, misselijkheid en benauwdheid. In zeer ernstige situaties kan vocht zich ophopen in de longen of hersenen en dan kan hoogteziekte levensgevaarlijk zijn. Gelukkig kun je dit voorkomen door de hoogte goed op te bouwen. Niet iedereen is even gevoelig voor hoogteziekte: de één kan er beter tegen dan de ander. Ook kan het zijn dat je de ene keer dat je op hoogte verblijft nergens last van heb, en de volgende keer wel hoogteziekte klachten krijgt.

Tip 1: Neem tijd om te acclimatiseren

Het is heel belangrijk om genoeg tijd te nemen om te acclimatiseren. Reis dus nooit in één keer door naar een hoogte van vierduizend meter, maar bouw tussenstappen in. Onze reisspecialist van Peru houden in hun reisvoorstellen altijd rekening met hoogteziekte. Zo plannen zij bijvoorbeeld altijd twee dagen in Arequipa in Peru, een stad op 2300 meter hoogte. Als je vanuit Arequipa doorreist naar de Colca Canyon, moet je een pas van 5000 meter over. De canyon zelf ligt op 3600 meter. Je lichaam moet dan enigszins gewend zijn aan de hoogte, anders is de kans op hoogteziekte groot.

Hoogteziekte in Peru tip 2: Drink voldoende

Hoewel er geen direct verband is tussen hoogteziekte en uitdroging, kan uitdroging de klachten van hoogteziekte versterken. Drink daarom veel, heel veel, soms zo’n drie liter per dag extra. Water, soep, thee en koffie zijn allemaal prima. Uiteraard geen alcohol. Veel drinken is niet alleen belangrijk ter voorkoming van hoogteziekte: doordat de lucht op grote hoogte droog is, kun je relatief snel gedehydrateerd raken, met vergelijkbare klachten als met hoogteziekte tot gevolg. Zweet je veel, zorg dan ook dat je voldoende bij drinkt. Maar drink ook veel als je niet zweet, want juist doordat de lucht zo droog is, verdampt je zweet meteen. Overigens speelt de zon hierbij ook een rol. De zon is genadeloos in het hooggebergte! Door de sterke zon in de bergen droog je ook sneller uit en verbrand je snel. Smeer je dus goed in en bedek je hoofd.
Tip: let op de kleur van je urine: donkergeel betekent uitdroging, dus nog meer drinken.

Tip 3: Doe het rustig aan

Doe het rustig aan en luister naar je lichaam. Loop bij een wandeling op hoogte nooit boven je tempo, maar neem juist voldoende rustpauzes. Hierdoor geef je je lichaam de tijd aan de hoogte te wennen.

Handig om te weten!

Doe af en toe ORS in je water, en doe extra zout op je eten. Dit is extra belangrijk als je veel zweet, maar in de droge berglucht verliest je lichaam sowieso sneller vocht dan in ons klimaat. ORS vult de mineralen aan die je lichaam met zweten verliest. Zo blijf je je ook fitter voelen.

Hoogteziekte Peru: Diamox slikken?

Pillen slikken is in principe niet nodig. Als je de tips opvolgt, is de kans op problemen klein. Je kunt overwegen om preventief Diamox te slikken, een middel dat helpt om sneller te acclimatiseren. Diamox wordt door artsen aangeraden bij snelle stijgingen, invliegen boven de 3000 m en dan verder stijgen of als je eerder last hebt gehad van hoogteziekte. Neem voor je vertrek contact op met je huisarts of GGD. In de meeste hotels in Peru kun je thee met cocabladeren krijgen, volgens de locals een goed middel tegen hoogteziekte. Dit is echter nooit bewezen. Wel kan het helpen tegen hoofdpijn en tegen uitdrogen. Ook van knoflook wordt vaak beweerd dat het goed is tegen hoogteziekte, maar dit is ook nooit bewezen. Maar: baat het niet, dan schaadt het niet! In Peru kun je Sorojchi pillen kopen, pillen tegen hoogteziekte. Deze pillen zijn in feite een soort aspirine en niet aan te bevelen. Heb je last van lichte verschijnselen van hoogteziekte? Dan kun je paracetamol nemen om de klachten te verminderen.

Hoe groot is de kans dat ik hoogteziekte krijg?

Als je genoeg tijd neemt om te acclimatiseren, is de kans niet groot dat je een ernstige vorm van hoogteziekte krijgt. De meeste reizigers merken echter wel iets van de hoogte. Dat uit zich met name in lichte hoofdpijn, minder eetlust en minder goed slapen. Je raakt op hoogte sneller buiten adem en moet het over het algemeen wat rustiger aandoen dan normaal. In de loop van de dagen verminderen de klachten, tot je lichaam helemaal gewend is. Alleen de snellere kortademigheid bij inspanning blijft, omdat er nu eenmaal minder zuurstof in de lucht zit. Blijf sowieso goed drinken, ook als je al een paar dagen op hoogte bent.

Wat als ik toch hoogteziekte krijg?

Bij milde klachten is het voldoende om rustig aan te doen en goed te blijven drinken. Eventueel kun je Diamox nemen. Bij voorkeur blijf je op dezelfde hoogte, totdat je lichaam gewend is. Eventueel kun je bij de receptie van je hotel om zuurstof vragen, maar de effecten daarvan zijn tijdelijk. Als je (zeldzame) ernstige vormen van hoogteziekte krijgt, namelijk klachten van hoogtehersenoedeem of hoogtelongoedeem, is er maar één remedie: zo snel mogelijk dalen. Klachten van hoogtehersenoedeem zijn onder meer coördinatieverlies: niet meer in staat over een rechte lijn te lopen, onsamenhangende taal, ernstige hoofdpijn en vermoeidheid, ook zonder inspanning. Klachten van hoogtelongoedeem zijn onder meer extreme kortademigheid en moeheid, ook zonder inspanning, hardnekkig hoesten, en een blauwe kleur van de lippen. In deze gevallen is zo snel mogelijk afdalen essentieel. Zuurstof kan van pas komen in situaties waarbij afdalen noodzakelijk is. Het helpt tijdelijk je conditie te verbeteren, zodat de afdaling veiliger wordt.

Nooit last gehad van hoogteziekte?

Dan bestaat er nog steeds een kans dat je er nu opeens wel last van krijgt. Je lichaam kan steeds anders op hoogtes reageren. Hier nog een aantal korte tips:

• Het kan zo zijn dat je de eerste keer op hoogte nergens last van had, maar de tweede keer last van hoogteziekte Peru hebt.
• Luister goed naar je lichaam, drink veel en doe het rustig aan. Meestal kun je zonder problemen van de hoge bergen blijven genieten.
• Als je klachten hebt, neem dan contact op met je gids of landenspecialist. Zij kunnen je dan adviseren.

Mooie plekken op hoogte in Peru

Met bovenstaande tips ga je goed voorbereid de hoogte in! Een groot gedeelte van de reizen door Peru gaat over hoogte. Zo is de Colca Canyon in Peru een prachtige plek. Om daar te komen, ga je een pas over van bijna 5000 meter hoogte. Door 2 nachten in Arequipa te verblijven heb je minder kans op hoogteziekte. Ook het Titicaca Meer ligt op grote hoogte, namelijk op 3800 meter. Meestal kom je daar nadat je de Colca Canyon bezocht heb, dus dan ben je al helemaal geacclimatiseerd. Cusco ligt op 3400 meter hoogte. De meeste mensen bezoeken Cusco na de Colca Canyon en het Titicacameer en hebben dus in Cusco weinig of geen last. Mocht je rechtstreeks naar Cusco vliegen vanaf Lima dan is het extra belangrijk om het de eerste dag(en) rustig aan te doen en veel te drinken. In Noord-Peru is Huaraz een prachtige plek op hoogte, Huaraz ligt op 3052 meter hoogte. Met onze voorbeeldreis Noord-Peru ben je eerder al een aantal nachten op plekken rond de 2500 meter hoogte geweest, waardoor je waarschijnlijk sneller zult wennen aan de hoogte van Huaraz. Uiteraard is het desalniettemin van belang om het de eerste dag rustig aan te doen.