De ingevoerde vliegtaks moet omhoog
Het is zover; sinds januari 2021 betalen mensen die vanaf een Nederlandse luchthaven vertrekken ticketbelasting over hun vliegticket. Vliegtickets zijn nu zo'n € 28,58 duurder. Het is een stap in de goede richting. Al is het maar een muizenstapje. Want zo'n laag bedrag gaat weinig effect hebben op ons vlieggedrag. De vliegtaks moet omhoog en het is hoog tijd dat de luchtvaart gaat meebetalen aan de schade die het veroorzaakt.
Waarom Better Places een hogere vliegtaks wil
Better Places vindt het belangrijk om de impact van reizen op het klimaat zoveel mogelijk te beperken. Je kunt nog zo je best doen om op je reisbestemming duurzaam te reizen, maar het zijn je vluchten die veruit de meeste schade toebrengen aan het milieu. Een hoge vliegtaks stimuleert reizigers om alternatief vervoer, zoals de trein of bus, te kiezen. Bovendien kan de opbrengst van zo'n belasting gebruikt worden voor het vergroenen van de reissector. Denk aan het verbeteren van het Europese spoornet of het goedkoper maken van treinkaartjes. De vliegsector klaagt al jaren dat een hogere vliegtaks ervoor zorgt dat passagiers voortaan vanaf buurlanden vertrekken. Dat argument klopt niet, aangezien verschillende buurlanden veel hogere belasting. Bovendien heeft de invoering van de vliegtaks vanaf 2021 tot nu toe niet geleid tot het verplaatsen van passagiers naar buurlanden.
Oneerlijke concurrentie
Ondanks de ingevoerde vliegtaks, heeft de luchtvaartsector nog altijd een uitzonderingspositie. Op vliegtickets wordt geen BTW geheven en vliegmaatschappijen betalen geen accijns op kerosine. Die belastingvrijstellingen maken vliegen veel te goedkoop. Tegelijkertijd betaal je voor trein-, bus- en bootvervoer wél taks over je ticket en dragen de maatschappijen belasting af voor diesel en stroom. Het is vreemd dat vliegen kunstmatig goedkoop wordt gehouden. Het zorgt voor oneerlijke concurrentie; een retourtje Amsterdam Parijs is goedkoper dan een treinkaartje van Utrecht naar Groningen. Daarnaast loopt de staat zo'n 2 miljard euro aan inkomsten mis. Geld dat hard nodig is voor innovatie van de sector en het ongedaan maken en voorkomen van de milieuschade door vliegen.
Investeer vliegtaks in verduurzaming
Vliegen is zo goedkoop dat andere vervoersmiddelen er niet mee kunnen concurreren. Een vliegtaks kan daar verandering in brengen. Het maakt tickets duurder en de opbrengst kan worden geïnvesteerd in het verduurzamen van de industrie. Sinds 1 januari 2021 betalen alle reizigers die vertrekken vanuit een Nederlandse luchthaven een vliegtaks van zo'n € 7,45. In 2023 gaat dit omhoog naar € 26,43. Volgens ons is dat veel te weinig om mensen aan te moedigen alternatief vervoer te kiezen. Op dit moment is de Nederlandse luchtvaart verantwoordelijk voor ongeveer 15% van de totale CO2e-uitstoot. De sector groeit zo hard dat die in 2050 verantwoordelijk zal zijn voor eenvijfde van de totale uitstoot. Je hoeft geen professor te zijn om te snappen dat we de klimaatdoelen niet halen met deze minimale maatregel.
Vliegtaks per vertrekkend vliegtuig
Op dit moment wordt de vliegtaks alleen gerekend op vliegtickets van passagiers die vanaf een Nederlandse luchthaven vertrekken. Passagiers die in Nederland overstappen en vliegtuigen die vracht vervoeren, hoeven geen vliegtaks te betalen. Een belasting per vertrekkende passagier - zoals het nu is geregeld - is geen goed idee. Het zal luchtvaartmaatschappijen niet stimuleren om schonere vliegtuigen te ontwerpen of om te investeren in de ontwikkeling van duurzame brandstof.
Daarom is Better Places voorstander van een belasting per vertrekkend vliegtuig. Dan weet je zeker dat de vervuiler betaalt. Oudere en lawaaiige vliegtuigen die meer CO2 uitstoten dienen een hogere belasting te betalen. Daarnaast moet de vlucht van passagiers die in Nederland overstappen en vrachtvliegtuigen ook worden belast.
Gebruik de vliegtaks voor verduurzaming
De opbrengst van de ingevoerde vliegtaks wordt gebruikt om de staatskas te spekken. Een gemiste kans. Er moet juist veel meer geïnvesteerd worden in het uitbreiden van de hogesnelheidstrein met bijbehorend hogesnelheidsnetwerk. Dan wordt het veel aantrekkelijker om bestemmingen als Parijs en Londen met de trein te bereiken. Één op de drie vluchten van en naar Schiphol is onder de 750 kilometer. Die kunnen allemaal vervangen worden door de hogesnelheidstrein. Accijns op kerosine prikkelt de luchtvaartmaatschappijen om meer werk te maken van alternatieve brandstoffen. Pas als duurzaam reizen echt aantrekkelijk en betaalbaar is, komt het klimaatakkoord van Parijs binnen handbereik.
Onderzoek vliegtaks
Ruim 70% van de reizigers die met Better Places op reis gaan, vindt duurzaamheid een belangrijk aspect van reizen. De meeste reizigers staan achter het invoeren van vliegbelasting en zijn bereid bepaalde onderdelen van hun reisstijl aan te passen als dat bijdraagt aan een groenere wereld. Dat blijkt uit ons onderzoek onder 488 reizigers
Wat doen wij om de CO2-uitstoot van reizen te beperken?
Wij zetten ons in om de CO2-uitstoot van onze reizen zoveel mogelijk te beperken. Dat doen we onder andere met de volgende maatregelen:
- We stimuleren alternatief vervoer en directe vluchten
- We zijn gestopt met het compenseren van onze CO2-uitstoot
- We bieden (trein)reizen in Europa aan
- We organiseren reizen met een positieve impact
- We spreken ons uit tegen de uitbreiding van Schiphol en Lelystad Airport