Vegetarisch eten in Bulgarije

Waarom plantaardig eten op reis een goed idee is

Kiezen voor plantaardig eten is een van de meest effectieve dingen die je als reiziger kunt doen om jouw impact op reis te verkleinen. Het is goed voor het klimaat, respectvol naar dieren en verrassend gezond voor jezelf. Door plantaardig te eten verklein je je ecologische voetafdruk aanzienlijk. Veel meer dan je met korter douchen, minder plastic en lokaal eten voor elkaar krijgt. Bovendien draag je bij aan het verminderen van dierenleed én geef je je lijf een boost met vezels, antioxidanten en belangrijke voedingsstoffen. Of je nu in Indonesië nasi bestelt zonder varkensvlees of in Spanje kiest voor vega pinxtos: jouw keuzes maken verschil. En zeg nou zelf, het is toch ook gewoon leuk om creatieve, plantaardige gerechten te ontdekken?

1. Tarator, een verfrissende yoghurtsoep

Voorgerechten zijn belangrijk voor de Bulgaren en daardoor is soep (bijna) altijd een onderdeel van de maaltijd. Er zijn genoeg vegetarische soepen in Bulgarije, zoals bonensoep ("bob chorba" in het Bulgaars) en linzensoep. Wil je een typisch Bulgaarse soep proeven? Dan moet je tarator proeven. Tarator is een vegetarische soep die is gemaakt van yoghurt, komkommer, walnoten, dille, knoflook en een beetje water. Extra tip: in Sofia vind je een klein restaurant genaamd Supa Star, waar ze honderden soepen maken. Dagelijks kiezen ze er een aantal uit die op het menu van de dag staat. Met bordjes laten ze duidelijk zien welke soepen plantaardig zijn. 

2. Nationale salade: de Shopska salade

Er zijn maar weinig Bulgaren die in een restaurant geen voorgerecht zullen bestellen. Omdat het voorgerecht zo'n belangrijk onderdeel is, is de keuze aan soepen en salades groot op de Bulgaarse menukaarten. De nationale salade van Bulgarije is de Shopska salade. Deze salade klinkt vrij simpel met komkommer, tomaten, ui, paprika, peterselie en geraspte sirene (Bulgaarse fetakaas). Er wordt gezegd dat er expres voor deze ingrediënten is gekozen, omdat ze wit, rood en groen zijn: dezelfde kleuren als de Bulgaarse vlag.

3. Mish Mash

Een gerecht dat doorgaans als ontbijt of lunch wordt gegeten is mish mash. Omdat dit eiergerecht redelijk vullend is, kun je het eigenlijk op ieder moment van de dag in Bulgarije eten. Je zult mish mash vaak op de menukaarten in Bulgarije zien staan. De naam betekent 'mengelmoes' en het gerecht is het beste te vergelijken met shakshouka. In mish mash wordt roerei samen bereid met de Bulgaarse fetakaas en groenten zoals paprika en tomaten. Niet plantaardig, maar wel vegetarisch.

4. Banitsa, een Bulgaarse vegetarische snack

Je maakt Bulgaren altijd gelukkig met een banitsa, op ieder moment van de dag. Deze geliefde snack is gevuld filodeeg dat in een spiraalvorm wordt gelegd en daardoor een ronde taartvorm krijgt. Wanneer je de vorm ziet, snap je waarom de vertaling van de naam banitsa "gaan liggen" is. Een banitsa is meestal gevuld met kaas, maar ook pompoen en spinazie worden vaak gebruikt als vulling. Bij bakkerij Furna in Sofia kun je een plantaardige banitsa proberen.

5. Bulgaars ontbijtje: mekitsa

Pannenkoeken kun je overal ter wereld krijgen als ontbijt. In Bulgarije kun je hun eigen versie proeven: mekitsa. De gefrituurde stukken deeg lijken op oliebollen, maar door de zachte textuur zijn het eerder pannenkoeken. In Bulgaarse huishoudens wordt dit regelmatig als ontbijt gegeten, het liefst met zelfgemaakte jam en poedersuiker of honing en Bulgaarse yoghurt. Bulgaren zijn erg trots op hun yoghurt, dus ze zullen je vertellen dat je mekitsa enkel met Bulgaarse yoghurt eet. Volgens de Bulgaren is hun yoghurt het (niet zo) geheime ingrediënt voor een goede gezondheid. Maar ook zonder yoghurt is mekitsa smullen geblazen.

6. Gevulde paprika's

In Bulgarije worden paprika's in veel gerechten gebruikt. Gevulde paprika's heten in het Bulgaars palneni chushki. Veel van deze paprika's zijn gevuld met rijst, groenten en kaas, dus een ideaal gerecht als je op zoek bent naar vegetarisch eten in Bulgarije. Vraag wel even bij de bediening na of er geen gehakt in is verwerkt, want dat zit er vaak ook in.

Als je voor iets bijzonders wilt gaan, kun je ook de chushki byurek proberen. Dit is een gevulde paprika die eerst gevuld wordt met groenten, ei en kaas. Daarna wordt de paprika gefrituurd en lekker krokant gemaakt. Als je de gewone paprika's even beu bent, is dit een lekkere variatie!

7. Tradioneel brood in Bulgarije

In Bulgarije vind je verschillende broden. Een traditioneel platbrood is parlenki. Vaak wordt het brood bereid met kaas of knoflook, maar je kunt het ook naturel bestellen. Je kunt het bij de soep of als apart voorgerecht bestellen. In Bulgarije hebben ze ook lekkere vegetarische spreads die je op brood kunt doen. Kyopolou is gemaakt van geroosterde aubergine, paprika en knoflook. Lyutenitsa lijkt veel op de kyopolou spread, maar is pittiger en de aubergine is niet geroosterd.

Een ander traditioneel brood in Bulgarije is pitka. Dit kom je minder vaak tegen in restaurants, omdat dit brood vooral wordt geserveerd bij feestdagen en speciale gelegenheden. Pitka wordt meestal gedipt in honing of een mengsel van kruiden.

8. Maak het jezelf gemakkelijk

Via de website en app van Happy Cow kun je uitzoeken welke restaurants in de Bulgaarse steden vegetarische en plantaardige opties hebben. In steden zoals Sofia en Plovdiv vind je steeds meer vegetarische en zelfs plantaardige restaurants. Hoewel Bulgaren zelf veel van vlees houden, denken ze zeker met je mee hoe jij van vegetarisch eten in Bulgarije kunt genieten. In Bulgarije is het steeds vaker mogelijk om een vegetarische variant van een gerecht te bestellen. Moussaka bevat normaal gesproken gehakt, maar veel restaurants bieden ook een vegetarische versie aan. In de vegetarische variant van Gyuvech (een Bulgaars stoofgerecht) is het vlees vervangen door diverse soorten paddenstoelen, kaas en groenten zoals paprika. Deze variant heet op de Bulgaarse menukaart sirene po shopski.

Wist je dat...

• De productie van 120 gram rundvlees gemiddeld 1.800 liter water kost? Wil je dat besparen? Dan kun je 243 keer 1 minuut korter douchen. Of de volgende keer de vegaburger kiezen.
• Vlees en zuivel meer uitstoten dan de hele transportsector? Door meer plantaardig te eten verlaag je jouw uitstoot aanzienlijk.
• Plantaardig eten goed is voor je lijf. Minder kans op hartziekten, diabetes type 2 en overgewicht. 
• Bijna de helft van het plastic in de oceaan van visnetten komt? Geen vis eten = minder plastic soep en minder dieren in de knoop.
• Grootschalige visserij letterlijk de zeebodem leegschraapt? In dit fragment van David Attenboroughs film Ocean zie je hoe dat werkt. Laat vis wat vaker staan en help mee de zee leefbaar te houden.